Türk Kadınının örnek alması gereken önemli kadınlardan bir Sabiha Gökçen’dir. Türkiye’nin İlk Kadın Pilotu Gökçen Türk tarihine damga vurmuş Atatürk’ün manevi kızıdır. Dün kendisinin hem ölüm yıldönümü hem doğum günüydü. Bu vesileyle kendisini anmak istedik…
Sabiha Gökçen, 22 Mart 1913’te Bursa’da doğdu. Atatürk’ün manevi kızı ve Türk havacılığının öncü isimlerin den biri olarak kabul edilir.
Babası Mustafa İzzet Bey, I. Dünya Savaşı’nda şehit düştü. Annesi Hayriye Hanım ise Sabiha Gökçen çok küçük yaştayken vefat etti. Sabiha Gökçen’in ağabeyi Nuri Gökçen de Kurtuluş Savaşı’nda şehit düştü.
Gökçen’in Atatürk ile Tanışması
Sabiha Gökçen, 1925 yılında Bursa’yı ziyaret eden Atatürk ile tanıştı. Atatürk, Sabiha Gökçen’in zekasından ve cesaretinden etkilendi ve onu evlat edindi. Atatürk, Sabiha Hanıma “Gökçen” soyadını verdi.
Havacılığa Girişi
Gökçen, 1934 yılında Türkkuşu Sivil Havacılık Kurumu’nun açtığı pilot kursuna katıldı. Kursta 23 erkek öğrenciyle birlikte eğitim alan Gökçen, kursu başarıyla tamamladı ve 23 Şubat 1935’te Türkiye’nin ilk kadın pilotu oldu.
Uçuş Kariyeri
Gökçen, pilotluk kariyeri boyunca birçok önemli başarıya imza attı. 1936 yılında Balkan Hava Turu’na katılan ilk Türk pilot oldu. 1938 yılında ise Ankara’dan İstanbul’a 3 saat 27 dakikalık uçuş gerçekleştiren ilk kadın pilot ünvanını aldı.
Gökçen, 1939 yılında II. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla birlikte Türk Hava Kurumu’nda pilot eğitmeni olarak görev aldı. 1954 yılında ise sivil havacılığa geri döndü ve 1964 yılına kadar aktif olarak uçmaya devam etti.
Gökçen’in, uçuş eğitimde gösterdiği başarılardan dolayı, Atatürk kendisine şunları söyledi:
“Beni çok mutlu ettin… Şimdi artık senin için planladığım şeyi açıklayabilirim… Belki de dünyada ilk askerî kadın pilot olacaksın… Bir Türk kızının dünyadaki ilk askerî kadın pilot olması ne iftihar edici bir olaydır, tahmin edersin değil mi? Şimdi derhal harekete geçerek seni Eskişehir’deki Tayyare Mektebi’ne göndereceğim. Orada özel bir eğitim göreceksin ”.
Uçuşlarından Bazıları:
- 1936: Balkan Hava Turu (7.000 km)
- 1937: Ankara-İstanbul uçuşu (3 saat 27 dakika)
- 1938: 8 ülkeyi kapsayan Avrupa turu (12.000 km)
- 1939: Trablusgarp-Ankara uçuşu (2.400 km)
- 1950: Kore Savaşı’na Türk pilotların götürülmesi
Ödülleri ve Başarıları
Gökçen, havacılıktaki başarılarından dolayı birçok ödül ve madalya aldı. 1937 yılında Uluslararası Hava Federasyonu’ndan (FAI) “Altın Madalya” aldı. 1991 yılında ise Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası ile taltif edildi.
Evliliği
Sabiha Gökçen, 1940 yılında Hava Okulu’nda askerî coğrafya ve topoğrafya öğretmeni Üsteğmen Kemal Esiner ile evlendi ve eşine kendi soyadını verdi; ancak üç yıl sonra, 12 Ocak 1943’te eşini kaybetti.
Ölümü
Sabiha Gökçen 2001 yılında, tam doğum gününde (22 Mart) Gülhane Askerî Tıp Akademisi’nde vefat etti. Cenazesi, Ankara’daki Devlet Mezarlığı’na defnedildi.
Sabiha Gökçen’in Mirası
Sabiha Gökçen, Türk havacılığının gelişmesinde önemli rol oynadı. Başarıları ile birçok kadına ilham kaynağı oldu. İstanbul’da bulunan Sabiha Gökçen Havalimanı da onun adını taşımaktadır.
